Geschiedenis
De wereld is in transitie. Het zijn de jaren vijftig, Nederland wordt opnieuw opgebouwd. Er is behoefte aan openheid en verandering. Het vindt zijn weerslag in de woonruimte, de infrastructuur, het onderwijs. En in de cultuur. Waar mensen ook wonen, wat ze ook doen, iedereen moet toegang hebben tot cultureel aanbod. En zo wordt in 1956 in de provincie Noord-Brabant een theatergezelschap opgericht: Het Zuidelijk Toneel. Het vestigt zich in Eindhoven.
Sporen in het theaterlandschap
Het gezelschap is in de loop van de jaren geleid door theatermakers die ieder een eigen spoor trokken door het Nederlandse theaterlandschap. De tijden bleven steeds complex en vroegen voortdurend om verandering. Het werk en de makers van Het Zuidelijk Toneel gaan in op die urgente vraag.
In de vroege jaren tachtig creëerde de artistieke leiding van Het Zuidelijk Toneel Globe met Gerardjan Rijnders een spraakmakend gezelschap dat klassiek repertoire onbevreesd bewerkte en nieuw werk bracht. Er werd samengewerkt met bijvoorbeeld de New Yorkse vernieuwers van de Wooster Group. De regie en spelopvattingen van Ivo van Hove lieten zien hoe waardevol de Vlaams-Nederlandse cultuuruitwisseling kan zijn. Het vond zijn weerslag in stukken die de relaties tussen mensen onder een vergrootglas legden. Altijd met een typerende strakke vormgeving. De stevige, herkenbare verhalen van Johan Simons wisten het publiek heel direct te raken. Het Zuidelijk Toneel Hollandia stapte buiten de theaterzaal en reikte het publiek de hand in fabriekspanden, varkensstallen en buiten in het Brabantse land. De inbedding in de samenleving en het gezelschap als open structuur vormden een volgende opvallende ontwikkeling onder Matthijs Rümke.
Sinds 2010 is Het Zuidelijk Toneel gevestigd in Tilburg. De tijden zijn complex. De wereld is in transitie.
Piet Menu had van september 2015 tot en met december 2023 de artistieke leiding. Menu schept een artistiek kader en creëert een veelkleurig theaterhuis. Een huis van uiteenlopende makers die elk in een eigen krachtige beeldtaal hedendaagse verhalen vertellen. Hoe divers de vormen ook zijn, voorstellingen van Het Zuidelijk Toneel gaan altijd de dialoog aan met het publiek. Ze verwonderen, schijnen licht op het onvermoede, ze verwarren en zijn dwars. Ze scheppen openheid en daarmee de mogelijkheid verandering in gang te zetten.
Vanaf december 2023 staat artistiek directeur en regisseur Sarah Moeremans aan het hoofd van het gezelschap. Sinds 2021 is zij betrokken als vaste regisseur en co-artistiek leider bij het gezelschap. Sarahs werk is filosofisch reflectief met een vleugje satire en taal als de belangrijkste bouwsteen. Sinds 2013 werkt ze zeer regelmatig met schrijver Joachim Robbrecht. Bij Het Zuidelijk Toneel maakte ze o.a. de succesvoorstellingen Rijgen, What Ever Happened to Mr. Pete?, Shut Up and Play with Me, Mission Molière en Crashtest Ibsen.